Pomimo niedoboru pracowników budowlanych, branża budowlana w Europie jest w wyjątkowej pozycji do wprowadzania innowacji i rozwoju. Niniejszy artykuł analizuje problem niedoboru siły roboczej na rynku pracy w Europie i prognozy na nadchodzące lata, a także przedstawia praktyczne rozwiązania, które przekształcają wyzwania w możliwości, czyniąc branżę bardziej atrakcyjną i wydajną.
W Europie brakuje rąk do pracy. Kluczowe wyzwania
Według najnowszego raportu EURES, europejski sektor budowlany stoi w obliczu utrzymującego się kryzysu niedoboru siły roboczej, przy czym prawie połowa zawodów deficytowych należy właśnie do branży budowlanej. W czwartym kwartale 2023 r. sektor budowlany odnotował drugi najwyższy wskaźnik wolnych miejsc pracy w UE.
Żółte kaski i mały wózek na betonowej podłodze wewnątrz niedokończonego budynku
W obecnej sytuacji w Europie na wzrost gospodarczy wpływa kilka czynników, które również przyczyniły się do problemu braku wykwalifikowanych pracowników. Wojny na Ukrainie i w Strefie Gazy, wysokie koszty energii i inflacja, a także struktura demograficzna, ze znacznym starzeniem się we wszystkich sektorach, były głównymi, ale nie jedynymi czynnikami, które należy wziąć pod uwagę. Aby zaradzić tej sytuacji, cała branża, w tym firmy budowlane, rządy i stowarzyszenia, stoją przed dwoma głównymi wyzwaniami:
-
Uczynić sektor bardziej atrakcyjnym: Ciężkie warunki pracy, takie jak wymagania fizyczne i narażenie na chemikalia, budzą niechęć samych kandydatów na rynku pracy. Chociaż warunki uległy poprawie dzięki nieco wyższym płacom i lepszym praktykom w zakresie BHP, opinia publiczna wciaż postrzega branżę negatywnie, jako miejsce pracy z niewystarczającymi zarobkami. Budownictwo nie jest atrakcyjne dla młodego pokolenia. Obawy budzi także niski udział kobiet, który w porównaniu z sytuacją w latach ubiegłych 2008-2022 pozostaje niski. Sytuacja zmieniłą się zaledwie o 2%. Jak zauważa Ricardo Viaggi z CECE: “Jeśli chcemy, aby pracownicy pozostali, musimy zająć się kwestią różnorodności i integracji siły roboczej. Nie wystarczy poprawić atrakcyjności branży i oczekiwać, że ludzie przyjdą. Musimy być znacznie bardziej proaktywni w promowaniu sektora i tworzeniu przyjaznego środowiska dla wszystkich.
-
Innowacje i szkolenia: Pracodawcy nie mają wyboru. Obecne braki kadrowe, wraz z nowymi potrzebami środowiskowymi i cyfrowymi, sprawiaja, że branża budowlana nie ma innego wyjścia, jak tylko wprowadzać innowacje i szkolić pracowników w zakresie nowych sposobów pracy, które pozwolą firmom być bardziej wydajnymi i zwiększyć ich produktywność.
Trendy 2024 w walce z problemem
Niedobór pracowników motywuje przedsiębiorstwa do poszukiwania rozwiązań. Jedną z głównych inicjatyw, nad którymi już pracuje się w celu zwalczania problemu zatrudnienia, jest zapewnienie lepszych warunków pracy pod względem: wynagrodzenia, elastyczności, równowagi między życiem zawodowym a prywatnym oraz bezpieczeństwa. Konieczna jest zwiększenie inwestycji i szkoleń w zakresie środków zapobiegawczych oraz zapewnienie, że środowisko pracy jest bezpieczne i bardziej kontrolowane. Istnieją dwa obszary ulepszeń, które będą kluczowe w nadchodzących latach i które zostały już wdrożone przez wiele wiodących przedsiębiorstw w sektorze:
-
Budownictwo uprzemysłowione
Budownictwo uprzemysłowione, które obejmuje produkcję komponentów budowlanych w środowisku fabrycznym, może być rozwiązaniem. Gdy brakuje rąk do pracy, sprawdźmy, gdzie pracę człowieka możemy zastąpić pracą maszyn. Budownictwo uprzemysłowione poprawia wydajność i obniża koszty poprzez standaryzację procesów i automatyzację. Oprócz minimalizowania ryzyka zawodowego, przyciąga młodszych pracowników i promuje różnorodność oraz równowagę między życiem zawodowym a pracą.
-
Wdrożenie nowych technologii.
Kluczową kwestią dla ekspertów jest przyjęcie i szkolenie w branży budowlanej w zakresie nowych technologii. Jak mówi Léna Guyon, dyrektor ds. społecznych w Europejskiej Federacji Przemysłu Budowlanego (FIEC EU), nowe technologie mogą pomóc budownictwu pozbyć się wizerunku zawodu wymagającego niskich kwalifikacji, niskiego statusu, długich godzin pracy i ciężkiej pracy fizycznej. By zaradzić brakowi atrakcyjności branży: “Przyjmując cyfryzację i zieloną transformację, praca w budownictwie może stać się bardziej atrakcyjna dla kandydatów. Wykorzystanie nowych narzędzi i technologi może również uczynić pracę łatwiejszą i bardziej wydajną”. Podkreśla również potrzebę większej liczby szkoleń w zakresie nowych technologii: “Konieczne jest, aby nie tylko firmy budowlane, ale także rząd i system edukacji współpracowały w celu poprawy ośrodków szkoleniowych. Nauczyciele również muszą zostać przeszkoleni w zakresie korzystania z nowych technologii, aby zapewnić uczniom odpowiednie szkolenie. Nie powinno być rozbieżności między szkoleniem a praktycznym zastosowaniem umiejętności.”
Praktyczne, łatwe i progresywne rozwiązania cyfrowe
Większość ekspertów potwierdza, że te dwa trendy mogą pomóc firmom złagodzić problem braków kadrowych na rynku pracy. Jednak w ostatnich latach wdrażanie nowych technologii w polskim budownictwie było powolne. Według badania PlanRadar na temat “cyfryzacji branży”, które obejmuje opinie ponad 1300 specjalistów w 15 krajach, 65% profesjonalistów uważa, że w latach ubiegłych nie nastąpił wzrost profili cyfrowych w ich firmach, a 77% uważa, że włączenie nowych technologii do swoich zespołów jest trudne lub bardzo trudne.
Głównymi powodami podanymi przez większość respondentów były tradycyjne poglądy różnych interesariuszy w branży budowlanej, postrzegany niski zwrot z inwestycji, koszty wdrożenia, a następnie brak zachęt rządowych. Jeśli interesuje Cię więcej szczegółów na temat tego raportu, możesz go pobrać za darmo tutaj.
Cyfryzacja jest konieczna, ale należy pamiętać, że nie wszystkie firmy w budowlance są gotowe na przejście od zera do stu w dziedzinie cyfryzacji. Dlatego w polskim budownictwiepotrzebujemy łatwej i stopniowej strategii wdrażania . Tak powstała platforma PlanRadar, która umożliwia zespołom pracującym na placach budowy, przyzwyczajonym do korzystania z tradycyjnych narzędzi na miejscu, takich jak papierowe plany, długopisy lub arkusze kalkulacyjne Excel, przejście na cyfryzację w bardzo prosty i intuicyjny sposób.
Dzięki platformie PlanRadar firmy budowlane mogą łatwo wdrożyć nową technologię, która eliminuje mechaniczne procesy i wiele godzin niepotrzebnej pracy dla zespołów budowlanych, co pozwala osiągnąć większą produktywność na pracownika. Platforma znajduje równowagę między nowymi pokoleniami chętnymi do pracy z narzędziami, które ułatwiają ich codzienne zadania (listy kontrolne, obsługa posprzedażowa, zlecenia zmian, RFI, punkty kontrolne…) a łatwym i intuicyjnym oprogramowaniem dla pracowników, którzy nie są przyzwyczajeni do cyfryzacji na budowie.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o praktycznym i prostym rozwiązaniu do walki z problemami, takimi jak niedobór siły roboczej, skontaktuj się z nami, a my wyjaśnimy szczegółowo, w jaki sposób PlanRadar może dostosować się do Twojego zespołu.
Prognozy dotyczące niedoboru wykwalifikowanych pracowników
Niedobór zarówno wykwalifikowanych pracowników budowlanych, jak i robotników budowlanych, wydają się być problemem, który utrzyma się w nadchodzących latach w Europie. Jednak to, jak mocno nieobsadzone miejsca pracy wpłyną na poszczególne firmy, będzie zależeć od strategii, jakie wprowadzą one w życie.
Pomimo rosnącego popytu w określonych sektorach, takich jak budownictwo publiczne i rozwój centrów danych, brak wykwalifikowanych pracowników ogranicza zdolność firm do realizacji projektów. W 2023 r. branża budowlana stanęła w obliczu około 52 000 nieobsadzonych wakatów w Niemczech, a liczba ta ma nadal rosnąć z powodu przechodzenia na emeryturę doświadczonych pracowników i niewystarczającego napływu nowych specjalistów do sektora. Inicjatywy mające na celu złagodzenie tego niedoboru obejmują promowanie cyfryzacji i automatyzacji w procesach budowlanych, a także więcej szkoleń zawodowych, aby przyciągnąć młodych ludzi i umożliwić im osiągnięcie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.
Jednak długoterminowe rozwiązanie wymaga również ściślejszej współpracy między rządami, przedsiębiorstwami i systemem edukacji w celu dostosowania umiejętności siły roboczej do potrzeb branży budowlanej.
