W tym artykule wyjaśniamy, kim jest inspektor nadzoru inwestorskiego w świetle Prawa Budowlanego, kiedy konieczne jest jego powołanie i czy warto to zrobić.
Kim jest inspektor nadzoru inwestorskiego?
Inspektor nadzoru inwestorskiego, zgodnie z Ustawą Prawo budowlane, jest jednym z kluczowych uczestników procesu budowlanego, obok inwestora, kierownika budowy, kierownika robót oraz projektanta. Reprezentuje on interesy inwestora w trakcie realizacji budowy, szczególnie wtedy, gdy inwestor nie posiada wystarczającej wiedzy technicznej do oceny poprawności wykonania prac budowlanych.
Pomimo podobieństwa nazw, funkcja inspektora nadzoru inwestorskiego często jest mylona z inspektorem nadzoru budowlanego. Różnice między nimi są jednak znaczące. Inspektor nadzoru inwestorskiego działa na rzecz inwestora, natomiast inspektor nadzoru budowlanego jest urzędnikiem administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego, którego zadaniem jest kontrola zgodności inwestycji z przepisami prawa budowlanego.
W wielu przypadkach ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego jest obowiązkowe, np. na mocy decyzji organu administracyjnego, jeśli stopień skomplikowania inwestycji lub jej wpływ na środowisko tego wymaga. Dodatkowo, przepisy precyzują rodzaje obiektów, przy których inspektor nadzoru inwestorskiego musi być powołany, takie jak obiekty o dużej kubaturze, budynki wpisane do rejestru zabytków czy wysokie budowle.
Od 2020 roku, wraz z nowelizacją Prawa budowlanego, inspektor nadzoru inwestorskiego ma również nowe obowiązki, takie jak bardziej szczegółowa kontrola jakości robót budowlanych oraz materiałów używanych na budowie. Musi także uczestniczyć w odbiorach technicznych i próbach instalacji.
Inspektor nadzoru inwestorskiego musi posiadać odpowiednie uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi, najczęściej w zakresie konstrukcyjno-budowlanym, które są zbieżne z uprawnieniami kierownika budowy. Ponadto, osoba pełniąca tę funkcję musi być członkiem Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa, a także spełniać wymogi wynikające z obowiązujących przepisów.
Przeczytaj również: Jak inwestorzy zastępczy wykorzystują PlanRadar w swojej pracy.
Kiedy inspektor nadzoru inwestorskiego jest konieczny?
Konieczność powołania inspektora nadzoru inwestorskiego zależy od rodzaju prowadzonej inwestycji budowlanej i stopnia jej skomplikowania. Jest on wymagany szczególnie w przypadku inwestycji o wysokim stopniu trudności technicznej lub dużym potencjalnym wpływie na środowisko. Szczegółowe przypadki, w których powołanie inspektora nadzoru inwestorskiego jest obowiązkowe, są określone w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 19 listopada 2001 roku.
Do sytuacji tych należą m.in.:
- Obiekty użyteczności publicznej oraz zamieszkania zbiorowego o kubaturze powyżej 2500 m³,
- Obiekty wpisane do rejestru zabytków,
- Budynki o wysokości powyżej 15 m,
- Budowle inżynieryjne, takie jak mosty, zapory czy wały przeciwpowodziowe.
Ponadto, organ administracji architektoniczno-budowlanej może nałożyć obowiązek powołania inspektora nadzoru inwestorskiego w decyzji o pozwoleniu na budowę, jeśli uzna to za konieczne ze względu na złożoność inwestycji lub jej wpływ na otoczenie.
W innych przypadkach to inwestor decyduje, czy powołać inspektora nadzoru inwestorskiego, kierując się własnymi potrzebami oraz specyfiką inwestycji. Nawet jeśli nie jest to wymóg formalny, wielu inwestorów decyduje się na zatrudnienie inspektora, aby zapewnić sobie profesjonalny nadzór nad jakością i zgodnością realizowanych prac budowlanych.
Inspektor nadzoru inwestorskiego: obowiązki i prawa
Obowiązki inspektora nadzoru inwestorskiego zostały dokładnie określone w artykule 25 Ustawy Prawo budowlane. Zgodnie z przepisami, inspektor nadzoru inwestorskiego przede wszystkim reprezentuje inwestora na budowie. Do jego kluczowych zadań należy kontrola jakości wykonanych robót budowlanych, zarządzanie usterkami oraz przygotowywanie raportów i analiz dotyczących postępu prac. Inspektor uczestniczy także w odbiorach robót, które ulegają zakryciu, takich jak instalacje i urządzenia techniczne, oraz w odbiorach gotowych obiektów budowlanych. Jego obowiązki obejmują również potwierdzanie wykonania robót i usunięcia usterek. Może on być również upoważniony do kontrolowania rozliczeń budowy, monitorując zgodność kosztów z planem.
Inspektor nadzoru inwestorskiego posiada także pewne prawa. Może wydawać kierownikowi budowy polecenia dotyczące realizacji inwestycji, które muszą zostać potwierdzone wpisem do dziennika budowy. Od 2021 roku dziennik budowy może być prowadzony zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej (Elektroniczny Dziennik Budowy, EDB), co ułatwia zarządzanie dokumentacją i monitorowanie postępów prac. Inspektor ma prawo zlecania poprawek, a w skrajnych przypadkach, w przypadku rażących uchybień, może nawet wstrzymać prace budowlane do momentu usunięcia problemów.
Czasami inwestorzy chcieliby, aby inspektor nadzoru inwestorskiego pełnił jednocześnie funkcję kierownika budowy. Takie połączenie funkcji jest jednak zabronione przez prawo budowlane, ponieważ są to odrębne role o różnych zakresach odpowiedzialności. Ich łączenie mogłoby prowadzić do konfliktu interesów, ponieważ inspektor nadzoru inwestorskiego ma nadzorować działania kierownika budowy, a nie je realizować. Dlatego osoby pełniące te funkcje powinny ze sobą ściśle współpracować, aby zapewnić efektywne zarządzanie budową i realizację projektu zgodnie z założeniami.
Podsumowując, zadaniem inspektora nadzoru inwestorskiego jest kontrolowanie realizacji robót budowlanych oraz decyzji podejmowanych przez kierownika budowy. Jego obowiązkiem jest nadzorowanie całego procesu budowlanego, dbając o interesy inwestora.
Czy warto zatrudnić inspektora nadzoru inwestorskiego?
Odpowiedź na pytanie, czy warto zatrudnić inspektora nadzoru inwestorskiego, zależy od kilku czynników, takich jak skala i rodzaj inwestycji. W niektórych przypadkach powołanie inspektora nadzoru inwestorskiego jest obowiązkowe na mocy prawa budowlanego. W każdym przypadku jego obecność zapewnia inwestorowi pewność, że prace budowlane będą realizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami, projektem oraz standardami technicznymi.
Warto również zauważyć, że inspektor nadzoru pełni kluczową funkcję w kontekście wprowadzania modyfikacji w trakcie realiacji. Zmiany w projekcie budowlanym wymagają dokładnej kontroli i zatwierdzenia przez inspektora. Dzięki jego nadzorowi można uniknąć problemów wynikających z niezgodności prac z projektem, a poprzez to dodatkowych kosztów związanych z poprawkami czy opóźnieniami.
Bardzo często kierownik budowy reprezentuje interesy wykonawcy, dlatego w celach zrównoważenia tej specyficznej relacji w ramach inwestycji warto powołać inspektora, który będzie nadzorować prowadzone roboty. Inspektor nadzoru inwestorskiego jest formalnym przedłużeniem obecności inwestora na placu budowy, dzięki któremu ten ma pełną kontrolę nad przebiegiem postępu prac.
Inwestorzy czasem wzbraniają się przed zatrudnieniem inspektora z powodu kosztów z tym związanych. Należy jednak pamiętać, że obecność inspektora nadzoru inwestorskiego w przebiegu inwestycji pozwala zminimalizować wystąpienie nieprawidłowości w jej realizacji. W efekcie zapobiegnie to wdrażaniu robót poprawkowych, opóźnieniom na budowie i rosnących w związku z tym kosztów, które w ostatecznym rozrachunku przerosłyby wkład finansowy wymagany do powołania inspektora. Dlatego nawet w przypadkach, gdzie nie jest on wymagany przepisami, jego obecność może okazać się cenną inwestycją.
Zwiększ wydajność przebiegu inwestycji budowlanej dzięki PlanRadar
W coraz większej liczbie inwestycji budowlanych wdraża się rozwiązania cyfrowe, które pozwalają zwiększyć efektywność pracy i zmniejszyć koszty. Do tego typu narzędzi należy platforma PlanRadar. Platforma ta służy do dokumentacji, komunikacji i raportowania w projektach budowlanych, zarządzaniu obiektami oraz nieruchomościami. Usprawnia kierowanie pracami związanymi z inwestycją budowlaną.
PlanRadar to doskonałe narzędzie pracy, które doceni każdy inspektor nadzoru inwestorskiego. Dzięki niemu może on w jeszcze bardziej wydajny sposób wykonywać swoje obowiązki. Wersja mobilna oprogramowania pozwala rejestrować i zarządzać usterkami wprost z placu budowy oraz przypisywać zadania do innych użytkowników projektu. Natomiast wbudowane narzędzia szablonów raportów i elektroniczny dziennik budowy zapewniają przejrzystość i porządek prowadzonej dokumentacji budowlanej.
Dzięki PlanRadar inspektor nadzoru inwestorskiego może także w prosty sposób komunikować się z inwestorem oraz innymi uczestnikami inwestycji. Oprogramowanie oparte jest na działaniu w chmurze, więc gwarantuje, że wszyscy będą mieć dostęp do tego samego zestawu danych.
Jeśli chcesz zwiększyć wydajność pracy w ramach inwestycji budowlanych, wypróbuj PlanRadar za darmo, klikając przycisk poniżej, lub skontaktuj się z nami. Z chęcią odpowiemy na wszelkie pytania.
