Zainteresowanie inwestorów Europą – greenfield i brownfield – wciąż rośnie, a Polska ma im do zaoferowania wyjątkowo wiele korzyści: położenie w centrum kontynentu, atrakcyjne koszty inwestycji i wysokie kwalifikacje pracowników. Nie powinno zatem dziwić, że rok 2022 był rekordowy pod względem inwestycji zagranicznych w naszym kraju. Liczba bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce wzrosła o 23% do 237 w 2022 roku. Najbardziej interesującymi sektorami okazały się e-mobility, usługi dla biznesu BSS-IT, badania i rozwój (R&D), branża spożywcza, maszynowa i motoryzacyjna. To istotne dane, gdyż BIZ stanowią jeden z ważnych czynników determinujących rozwój danego państwa.
Czym są bezpośrednie inwestycje zagraniczne i jakie ich rodzaje możemy wyróżnić? Czym różni się inwestycja greenfield od brownfield i jaki jest status obu w Polsce?
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ)
Co oznacza termin „bezpośrednie inwestycje zagraniczne” (ang. foreign direct investment, FDI)? Tym mianem określa się rodzaj inwestycji międzynarodowych, w przypadku których przedsiębiorstwo, korporacja lub osoba fizyczna z jednego kraju inwestuje w aktywa innego państwa lub bierze w swoich przedsiębiorstwach udział własnościowy. Rezydent jednego kraju (inwestor bezpośredni lub firma matka) dokonuje inwestycji po to, by sprawować długotrwałą kontrolę w przedsiębiorstwie innego kraju (przedsiębiorstwie bezpośredniej inwestycji lub firmie córce) i czerpać z tego zysk. Inwestycję można uznać za BIZ, jeżeli minimalny próg zaangażowania kapitałowego inwestora bezpośredniego w przedsiębiorstwie bezpośredniej inwestycji wynosi co najmniej 10 procent. Istotne jest również, że w przypadku bezpośrednich inwestycji zagranicznych chodzi nie tylko o transfer kapitału, lecz także pracy i wiedzy technologicznej, marketingowej oraz organizacyjnej.
W zależności od branży i skali biznesu, a także strategii inwestora dotyczącej kontroli nad środkami produkcji wyróżnia się inwestycje greenfield, brownfield oraz kapitałowe.
Czym jest inwestycja greenfield
Nazwa „inwestycja greenfield” jest bardzo intuicyjna – wystarczy wyobrazić sobie zielone pole, na którym nic nie ma. Mowa zatem o inwestycji realizowanej od podstaw na terenie niezabudowanym i nieuzbrojonym: bez infrastruktury elektrycznej, gazowej, wodociągowej i kanalizacyjnej, którą zwykle posiada inwestycja brownfield. Mógł być to wcześniej obszar użytkowany np. jako teren rolniczy, leśny czy rekreacyjny. Pojawia się inwestor, który finansuje od zera powstanie koniecznej infrastruktury, a następnie organizuje w tym miejscu produkcję. Zwykle utworzenie nowej jednostki zaczyna się od wybudowania koniecznych obiektów i zamontowania odpowiednich maszyn.
Inwestycje greenfield – czynniki sprzyjające realizacji
Wybór pomiędzy sposobem inwestowania przez firmy zależy głównie od motywów inwestujących i branży, w której inwestycja będzie przeprowadzana. Inwestycje greenfield są stosowane, gdy:
- proces produkcyjny jest pracochłonny;
- firma inwestująca i jej oferta są już znane na rynku państwa lokaty kapitału;
- koszty restrukturyzacji mogłyby się okazać wyższe niż koszty powstania nowego przedsiębiorstwa;
- problem mogłyby stanowić nierozwiązane stosunki pomiędzy właścicielami.
Nie jest to jednak jedyny rodzaj bezpośrednich inwestycji zagranicznych.
Czym jest inwestycja brownfield
Wybór pomiędzy sposobem inwestowania przez firmy zależy głównie od motywów inwestujących i branży, w której inwestycja będzie przeprowadzana. Inwestycje greenfield są stosowane, gdy:
- proces produkcyjny jest pracochłonny;
- firma inwestująca i jej oferta są już znane na rynku państwa lokaty kapitału;
- koszty restrukturyzacji mogłyby się okazać wyższe niż koszty powstania nowego przedsiębiorstwa;
- problem mogłyby stanowić nierozwiązane stosunki pomiędzy właścicielami.
Nie jest to jednak jedyny rodzaj bezpośrednich inwestycji zagranicznych.
Czym jest inwestycja brownfield
Jak łatwo się domyślić brownfield to rodzaj inwestycji, w których nie zaczyna się od zera, gdyż istnieje już jakaś infrastruktura wykorzystywana przez inwestora – symboliczne brązowe, przekopane pole. Nieruchomość (tereny, budynki lub obiekty infrastruktury przemysłowej) wcześniej wykorzystywana do celów przemysłowych ulega tu ponownej adaptacji, otrzymuje szanse na nowe życie. Jako że inwestycje typu brownfield są realizowane w oparciu o już istniejące obiekty, oznacza to, że są wznoszone na działce posiadającej uzbrojenie (w przeciwieństwie do inwestycji greenfield). Dzięki takim działaniom tereny poprzemysłowe mogą być ponownie wykorzystane jako centra handlowe, tereny rekreacyjne czy osiedla mieszkaniowe.
Brownfield – zalety i wyzwania
Inwestycje brownfield mogą być przedkładane nad inwestycje greenfield, ponieważ pozwalają na lepsze wykorzystanie przestrzeni, przyłączy, uzbrojenia terenu, komunikacji i w mniejszym stopniu oddziałują na środowisko. Zazwyczaj wymagają również niższych nakładów inwestycyjnych, a także pozwalają na szybsze rozpoczęcie działalności. Brownfield są uważane za odpowiadające celom inteligentnego rozwoju miasta i katalizatory dla zrównoważonego rozwoju, ponieważ z reguły istnieją w centrum miast i mają potencjał do stymulowania lokalnego rynku po rewitalizacji.
Przeczytaj również: Smart city – ludzie dla technologii czy technologia dla ludzi.
Co więcej, mogą zapewnić więcej mieszkań i zmniejszyć dystans z domu do pracy. Inwestycje typu brownfield są coraz częściej realizowane oraz cieszą się dużą aprobatą organów sektora publicznego. Stanowią jednak o wiele większe zadanie organizacyjno-planistyczne od inwestycji greenfield, bo zamiast projektować budynek pod technologię, umieszcza się nowe linie produkcyjne w istniejących obiektach.
Inwestycje greenfield w Polsce
Głównym czynnikiem zachęcającym do lokowania inwestycji greenfield w Europie oraz w Polsce są globalne zmiany w łańcuchach dostaw wywołane pandemią koronawirusa oraz wojną w Ukrainie. Spore znaczenie ma też bliskość rynków zbytu i klientów. Nic dziwnego zatem, że w 2022 roku Polska znalazła się w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o liczbę projektów inwestycyjnych tego typu. Najnowszy raport FDI Intelligence wykazał, że nasz kraj zajął 5. miejsce w Europie, jeśli chodzi o napływ zagranicznych inwestycji greenfield. Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego wyprzedziły nas tylko Francja, Hiszpania, Niemcy oraz Wielka Brytania. W sumie w 2022 roku w Polsce ogłoszono 493 projekty tego rodzaju, co oznacza, że ich liczba wzrosła o 16 procent w porównaniu z rokiem ubiegłym.
Przykład
Wiele wskazuje jednak na to, że to dopiero początek. 16 czerwca 2023 roku Intel poinformował, że chce zainwestować 4,6 mld dolarów i zatrudnić 2 tysiące osób w zakładzie integracji i testowania półprzewodników w okolicach Wrocławia. Ma to być największa inwestycja greenfield w historii Polski i mówi się o niej, że może wywołać efekt kuli śnieżnej.
Inwestycje brownfield w Polsce
Poprzemysłowe tereny w pobliżu lub na granicy miast to nie lada gratki dla deweloperów budujących magazyny. Wraz z rozwojem e-commerce i rosnącej presji na maksymalne skrócenie czasu dostaw inwestorzy i deweloperzy poszukują lokalizacji na budowę mniejszych parków magazynowych. Tereny brownfield to – w przeciwieństwie do inwestycji greenfield – zazwyczaj świetnie skomunikowane obszary miast, miejsca wypełnione historią, które idealnie wpisują się w koncepcje nowoczesnej architektury. Dodatkowo przywracają do życia zasoby oraz przestrzenie, które przez lata były nieużytkowane, a ich ponowne wykorzystanie przyczynia się do ochrony środowiska.
Przykład
Panattoni stanowi przykład dewelopera, który coraz częściej inwestuje w tereny poprzemysłowe. W Polsce odsetek inwestycji w tereny poprzemysłowe firmy to 33 procent w 2022 roku. Realizuje się ich coraz więcej, bo zasoby gruntów pod budowę maleją, a konkurencja o tereny inwestycyjne wzrasta. Obszary poprzemysłowe są przy tym niezwykle atrakcyjne dla inwestorów, mimo wyższych kosztów realizacji. Najczęściej znajdują się w granicach miast, co przekłada się na lepszą komunikację i dostęp do infrastruktury. Chętnie korzystają z nich firmy e-commerce i logistyczne.
Przeczytaj również: Zasady budowy obiektów logistycznych.
Interesują cię tematy związane z inwestycjami greenfield i brownfield oraz inne ważne zagadnienia dotyczące branży nieruchomości? Śledź nowe wpisy na blogu PlanRadar, by zrozumieć, jak oprogramowanie zmienia oblicze budownictwa. Napisz do nas lub wypróbuj aplikację za darmo przez 30 dni.
