Dlaczego problematykę zarządzania bankiem warto rozpatrywać indywidualnie? Zgodnie z danymi Komisji Nadzoru Finansowego pod koniec listopada 2022 roku w Polsce działalność prowadziło 30 banków komercyjnych, 496 banków spółdzielczych, 35 oddziałów banków zagranicznych i instytucji kredytowych. Cała sieć bankowa w naszym kraju liczy 5071 oddziałów, 2427 filii, ekspozytur i innych placówek obsługi klienta oraz 2832 przedstawicielstw, a zatrudnionych jest w niej 143,3 tys. osób[1]. Liczby te mówią same za siebie – zarządzanie oddziałem banku to istotny element obszaru facility management.
Na czym zatem polega specyfika nieruchomości bankowych? Jakie szczególne funkcje pełnią te budynki? Co oznacza w praktyce zarządzanie bankiem i jak oprogramowanie dla branży nieruchomości może wesprzeć codzienną pracę administratorów tego typu obiektów?
Specyfika nieruchomości bankowych
Oddziały, filie i innego rodzaju placówki banku należą do bardzo interesujących obiektów użyteczności publicznej. Z jednej strony muszą one posiadać zaplecze biurowe dla pracowników, z drugiej zaś – salę operacyjną do obsługi interesantów połączoną z węzłem skarbcowym. Cała przestrzeń powinna być równocześnie przyjazna klientowi i bezpieczna.
Historia nieruchomości bankowych na świecie i w Polsce
O zarządzaniu oddziałem banku możemy mówić już od czasów antycznych, mając na myśli skarbce w starożytnych świątyniach greckich i pierwsze domy bankierskie, a także kramy na rzymskim Forum. W epoce renesansu, w ośrodkach handlu takich jak Wenecja, Genua czy Florencja, za nieruchomość bankową należy uznać pałac miejski (wł. palazzo) – rezydencję bankiera i kupca. Na północy Europy (Brugia, Antwerpia, Amsterdam, Londyn) pierwsze banki mieściły się w budynkach publicznych, zwykle w ratuszu, domach i kamienicach mieszczan. Druga połowa XVII wieku i XVIII wiek to okres przełomowy w historii bankowości. Zaczęto wówczas używać pieniądza papierowego i utworzono banki centralne. Wzorowały się one na Banku Anglii (Bank of England) – pierwszej na świecie tego typu instytucji, dla której zaprojektowano własny budynek.
A kiedy nieruchomości bankowe pojawiły się w naszym kraju? Pierwszymi bankierami w średniowiecznej Polsce byli przybysze z Niemiec. Obsługiwali oni Jagiellonów i współpracowali z największymi domami bankierskimi Europy. W latach 1828–1886 na obszarze Królestwa Polskiego istniała państwowa instytucja zwana Bankiem Polskim, która miała swoją siedzibę we własnym gmachu przy Placu Bankowym 1. Pierwszym zaś bankiem akcyjnym typu komercyjnego był założony w 1870 roku Bank Handlowy w Warszawie SA. Potem zarządzanie bankiem stało możliwe dopiero po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1919 roku; powstały wówczas: Pocztowa Kasa Oszczędności i Państwowy Bank Rolny. W 1924 roku na straży finansów publicznych stanął Bank Polski SA mieszczący się pierwotnie przy ul. Bielańskiej 10[2].
Rola nieruchomości bankowych
Warto uświadomić sobie, że zarządzanie bankiem powiązane jest z jego znaczeniem. Najczęściej pełni on wiele różnych funkcji, będąc równocześnie:
- budynkiem publicznym,
- miejscem prowadzenia operacji finansowych,
- punktem spotkań i wymiany informacji,
- obiektem biurowym,
- miejscem przechowywania pieniędzy i kosztowności,
- ośrodkiem nowoczesnych technologii.
Nieruchomości bankowe zazwyczaj łączą powyższe funkcje w jednym budynku lub w ich zwartym kompleksie. Drugie z wymienionych rozwiązań zyskuje obecnie na popularności: centrale banków przybierają postać obiektów biurowych, a funkcje obsługi klientów przejmują sieci punktów detalicznych. Ze względów bezpieczeństwa osobno wydzielane są elektroniczne centrale przetwarzania i magazynowania danych (data centers) oraz centralne skarbce i punkty dystrybucji pieniędzy. Jedynie w niektórych współczesnych budynkach banków średniej wielkości, najczęściej regionalnie zarządzanych oddziałach banku, przetrwały nadal wszystkie charakterystyczne dla tego obiektu funkcje. Tradycyjnie nieruchomości bankowe definiowały: sala operacyjna do prowadzenia operacji finansowych i pieniężnych, zespół skarbcowy do przechowywania pieniędzy i papierów wartościowych oraz charakterystyczna forma architektoniczna.
3 kategorie form architektonicznych banków
Zarządzanie oddziałem banku nie zawsze oznacza to samo. Część związanych z tym zadań zależy od rodzaju obiektu – jego składowych i architektury.
- Nieruchomości bankowe tradycyjne
Budowle tego rodzaju miały monumentalny, klasycyzujący charakter, posiadały salę operacyjną, węzeł skarbcowo-kasowy, a ich architektura nawiązywała do wzorów historycznych, eksponując wartości mieszczańskie: stabilność, solidność i bezpieczeństwo.
- Nieruchomości bankowe współczesne
Do tej kategorii zaliczamy budynki powstałe po II wojnie światowej, które zazwyczaj miały ogólnodostępne sale operacyjne i zespoły skarbcowo-kasowe umożliwiające prowadzenie operacji gotówkowych. Swoją nowoczesną architekturą podkreślały cechy korporacyjne: jakość, wydajność i przejrzystość.
- Nieruchomości bankowe elektroniczne
To część najnowszych budynków bankowych, które z reguły pozbawione są zespołu skarbcowo‑kasowego oraz sal operacyjnych i dostępne tylko dla wybranej grupy interesantów. Klienci realizują tu transakcje i operacje samoobsługowo bądź poprzez bezpośredni kontakt z doradcą (private banking). Architektura tych obiektów jest transparentna, neutralna.
Na czym polega zarządzanie nieruchomościami bankowymi
Zakres obowiązków facility managera reguluje Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami[3]. Artykuł 184b definiuje, że zarządzanie nieruchomością (w tym także zarządzanie bankiem) polega na podejmowaniu decyzji i dokonywaniu czynności mających na celu zapewnienie racjonalnej gospodarki ekonomiczno‑finansowej, bezpieczeństwa użytkowania, właściwej gospodarki energetycznej, bieżącego administrowania, utrzymania budynku w niepogorszonym stanie oraz uzasadnionego inwestowania.
Wszystko to dotyczy również obiektów użyteczności publicznej, w tym nieruchomości bankowych. Zarządzanie oddziałem banku wiąże się z prowadzeniem książki obiektu budowlanego, pamiętaniem o regularnym przeprowadzaniu przeglądów oraz konserwacji i bieżących napraw w budynku. Należy również czuwać nad obsługą formalno-finansową, księgowością, a także stanem technicznym budynku. Jednym z najistotniejszych aspektów zarządzania bankiem jest planowanie i przeprowadzanie regularnych kontroli w budynkach, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa korzystającym z nich osobom. Szczególną uwagę poświęca się konstrukcji tego rodzaju obiektów – muszą one być utrzymane w bardzo dobrym stanie technicznym i estetycznym.
Oprogramowanie do zarządzania oddziałem banku – 5 korzyści
Zadania związane z administrowaniem nieruchomościami bankowymi są liczne i ważne, dlatego warto wykorzystać potencjał nowoczesnych narzędzi wspierających facility managerów w ich codziennej pracy. PlanRadar usprawnia realizację wielu procesów i pozwala zaoszczędzić cenny czas. Oznacza to realne korzyści w obszarach takich jak:
- zarządzanie dokumentacją – wygodna w użyciu aplikacja mobilna umożliwia organizowanie, aktualizację, udostępnianie i bezpieczne gromadzenie dokumentacji na jednej ogólnodostępnej platformie;
- rejestrowanie i przypisywanie zadań – PlanRadar umożliwia efektywne zarządzanie bankiem, pozwalając śledzić postępy prac i tworzyć raporty, a także administrowanie pracownikami i podwykonawcami w zakresie komunikacji, przydzielania zadań i monitorowania statusu ich realizacji;
- konserwacja i naprawy – dzięki funkcjonalnościom platformy PlanRadar da się zoptymalizować zarówno planowanie, przeprowadzanie i ocenę realizacji regularnych konserwacji zapobiegawczych czy korekcyjnych, jak i błyskawicznie reagować na potrzebę naprawy, co stanowi niezwykle istotny aspekt zarządzania oddziałem banku;
- bezpieczne przechowywanie danych i plików – zwłaszcza w przypadku nieruchomości bankowych kluczowe znaczenie ma fakt, że PlanRadar gwarantuje najwyższe standardy prywatności i bezpieczeństwa informacji w chmurze, zapewniając kontrolę prywatności i regularne audyty bezpieczeństwa;
- inspekcje i audyty – cyfrowa forma zmniejsza ilość papierkowej roboty, sprzyja standaryzacji procesów i gwarantuje zgodność z przepisami, np. bezpieczeństwa pożarowego czy BHP, a dodatkowo pozwala w kilka sekund tworzyć spersonalizowane raporty.
Jeśli zainteresowało cię, jak oprogramowanie dla branży budowlanej i nieruchomości wspiera zarządzanie oddziałami banku, przetestuj PlanRadar przez 30 dni bez żadnych opłat lub skontaktuj się z nami, by zadać pytania na temat platformy. Przekonaj się, że rozwiązania cyfrowe mogą znacząco ułatwić administrowanie nieruchomościami bankowymi.
