Rynek magazynowy i logistyka to dzisiaj obszary branży budowlanej, które przeżywają prawdziwy boom. W wyniku pandemii nastąpił bowiem wzrost sprzedaży detalicznej i handlu internetowego, co doprowadziło do zwiększonego zapotrzebowania na budowę magazynów. Pomimo że w Polsce prowadzone są nowe inwestycje, popyt wciąż przewyższa podaż. Czym są magazyny i jakie ich rodzaje można wyróżnić? Jaka jest specyfika projektowania i wznoszenia hal magazynowych? I najciekawsze: w jaki sposób nowoczesne technologie mogą wesprzeć tego typu inwestycje?
Wzrost powierzchni magazynowych
Według raportu Occupier Insight. Rynek magazynowo-przemysłowy w I kw. 2022 r., opublikowanego przez firmę doradczą Newmark Polska, całkowite zasoby powierzchni magazynowo przemysłowej w Polsce przekroczyły 25 mln m2, co oznacza wzrost o 16,6% w porównaniu z analogicznym okresem w 2021 roku. Budowa magazynów ruszyła pełną parą! W pierwszych trzech miesiącach bieżącego roku deweloperzy dostarczyli blisko 1,3 mln m2 i był to najwyższy kwartalny wynik w historii polskiego rynku. Największą aktywność w tym zakresie odnotowano w województwach wielkopolskim i dolnośląskim1.
Definicja i systematyka
Wydawałoby się, że budowa magazynów to prosta i niewymagająca wyjaśnień sprawa. Ale chyba warto uściślić: o czym tak naprawdę rozmawiamy? Magazyn jest wyodrębnionym miejscem przeznaczonym do przechowywania produktów w ramach procesów logistycznych. To konstrukcja zaprojektowana i wykonana tak, by spełniać wymogi sprawnego i bezpiecznego składowania. Wraz ze wzrostem ogólnego popytu na budowę magazynów zwiększyło się także zapotrzebowanie na ich różne rodzaje.
3 rodzaje magazynów
Obecnie budowa magazynów oznacza najczęściej wznoszenie konstrukcji stalowych o różnym przeznaczeniu: hal produkcyjnych, magazynowych czy targowych. Coraz większą popularnością cieszą się lekkie hale magazynowe wysokiego składowania. Zgodnie z normą PN-81/B-01012 budowle magazynowe dzielą się na trzy zasadnicze grupy:
1. otwarte, czyli place wydzielone na otwartej przestrzeni
- place składowe (składowiska) o nawierzchni gruntowej,
- place składowe (składowiska) o nawierzchni twardej;
2. półotwarte, czyli obiekty wydzielone z otwartej przestrzeni za pomocą wybudowanych przegród i posiadające minimum jeden nieosłonięty bok
- zasieki,
- wiaty,
- zbiorniki otwarte;
3. zamknięte, czyli obiekty całkowicie wydzielone z otwartej przestrzeni za pomocą wybudowanych pionowych i poziomych przegród
- zbiorniki zamknięte,
- zasobniki,
- silosy,
- budynki magazynowe.
Budowa magazynów samoobsługowych
W ostatnich latach wśród konsumentów pojawiło się nowe zapotrzebowanie – na samoobsługowe miniprzechowalnie o różnych wymiarach, które można wynająć na dowolny czas. Te hotele dla rzeczy, nazywane też self-storage, są zwykle zlokalizowane na obrzeżach dużych miast i pełnią funkcję podobną do komórek lokatorskich, strychów czy piwnic. Zapewniają całodobowy dostęp do przechowywanych rzeczy oraz bezpieczeństwo ich składowania. Co ważne: wynajmowaną powierzchnię łatwo da się dopasować do konkretnych potrzeb klientów indywidualnych czy firm, bo w ofercie deweloperów zajmujących się budową magazynów samoobsługowych znajdują się najczęściej boksy o zróżnicowanych wymiarach.
Projekt hali magazynowej
Najprostszy magazyn zwykle składa się z bramy wjazdowo-wyjazdowej, wolnej strefy na manewry i kontrolę, strefy magazynowania przeznaczonej na rozmieszczenie towaru, biur oraz pomieszczeń socjalnych. Dobrze zaprojektowany obiekt tego typu usprawnia logistykę przedsiębiorstwa i optymalizuje jego funkcjonowanie. Dlatego dokładna analiza celu budowy magazynu to punkt wyjścia do rozpoczęcia pracy nad projektem. W pierwszej kolejności należy skoncentrować się na aspektach takich jak:
- sposób magazynowania towaru (w zależności od jego rodzaju),
- logistyka transportu,
- dobór wymiarów hali,
- ergonomia przestrzeni zapewniająca płynność i wydajność pracy.
Nie wolno również zapominać o zastosowaniu odpowiednich zabezpieczeń przeciwpożarowych – zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami.
Zrównoważone obiekty
Przed etapem budowy magazynu należy opracować projekt, który będzie gwarantował optymalne wykorzystanie przestrzeni, bezpieczny dostęp do składowanych towarów i sprawne działanie zastosowanych systemów. Zwykle konstrukcja hali jest bardzo prosta, choć coraz większa liczba projektantów zaczyna zwracać uwagę na zrównoważone budownictwo i standardy certyfikacji ekologicznej. Do popularnych w Polsce proekologicznych rozwiązań można zaliczyć przykładowo energooszczędne oświetlenie LED, panele fotowoltaiczne czy odzysk wody szarej. Stopniowo certyfikacja nowoczesnych magazynów w systemach BREEAM czy LEED staje się standardem, na który zwracają coraz baczniejszą uwagę zarówno najemcy, jak i deweloperzy.
Różnice między budową magazynów a budownictwem tradycyjnym
Widoczna na pierwszy rzut oka różnica między budową magazynów a innymi projektami budowlanymi to funkcja, jaką ma pełnić wzniesiony budynek. Magazyn służy do przechowywania towarów i zabezpiecza je między etapami produkcji, transportu i obrotu. Może również zapewniać chłodzenie, bezpieczne przechowywanie chemikaliów lub mieć inne specjalne zastosowania.
Materiały budowlane używane do stawiania magazynów również różnią się od tradycyjnej cegły i zaprawy. Najpopularniejsza jest tu stal tworząca szkielet, który wspiera zewnętrzne ściany i dach z blachy trapezowej lub płyt warstwowych – taka konstrukcja zapewnia trwałość i wytrzymałość na duże obciążenia. Do budowy magazynów wykorzystuje się też bloki betonowe typu lego, które nie wymagają użycia zaprawy, a zapewniają trwałość przegród. Da się z nich także wznieść zewnętrzną konstrukcję hali.
Ważną różnicą jest również rozmiar. W przypadku budowy magazynów handlowych powierzchnia użytkowa wynosi co najmniej 500 m2, a wysokość strefy składowej od 5,4 do 7,2 m. Natomiast w magazynach halowych wysokość sięga 12 m, a w przemysłowych – nawet 45 m. Dla porównania: w budownictwie tradycyjnym standard to zaledwie 2,5 m.
Konstrukcja tych gabarytów wymaga odpowiedniej lokalizacji, dlatego większość magazynów znajduje się na terenach przemysłowych, które zapewniają dobrą infrastrukturę. Od jakiegoś czasu obserwujemy tu jednak nowy trend: wraz ze wzrostem zapotrzebowania na dostawę następnego dnia deweloperzy zaczynają przyglądać się obszarom miejskim, aby budować magazyny bliżej klientów.
Wsparcie nowoczesnych technologii
Choć często budowa magazynów oznacza realizację dość prostego projektu, to bezawaryjność i wysoka jakość wykonania stanowią klucz do osiągnięcia sukcesu: bezpieczeństwa składowania produktów i pracy przebywających w nich ludzi. Aby zrealizować te założenia, należy przede wszystkim skrupulatnie zbierać dane o postępach prac i efektywnie zarządzać projektem. Oprogramowanie takie jak PlanRadar tworzy scentralizowany system komunikacji i raportowania. Dzięki jego funkcjonalnościom możesz przesyłać aktualne plany cyfrowe lub modele BIM do aplikacji i używać ich do przeprowadzania kontroli czy audytów. W ten sposób łatwo zlokalizujesz usterki i sprawnie zlecisz ich usunięcie. Nie musisz tracić czasu na papierkową robotę lub dodatkowe wizyty na placu budowy, ponieważ dzięki platformie do wspólnej pracy nad projektem możesz przydzielać zadania z dowolnego miejsca – wystarczy tablet lub smartfon.
Oprogramowanie typu PlanRadar, które z powodzeniem bywa wykorzystywane przy budowie magazynów samoobsługowych czy tradycyjnych, ułatwia też przestrzeganie harmonogramu, co zapobiega stratom finansowym spowodowanym opóźnieniami w realizacji. Ponadto zbieranie wszelkich danych w formie cyfrowej i bezpieczne przechowywanie ich w chmurze pozwala gromadzić informacje, który mogą się okazać niezbędne do celów konserwacyjnych czy ubezpieczeniowych.
Jesteś ciekaw, w jaki sposób oprogramowanie dla branży budowlanej może wspierać proces budowy magazynów? Przetestuj darmową wersję PlanRadar, klikając przycisk znajdujący się poniżej. Napisz do nas, jeśli masz jakieś pytania na temat aplikacji. Z przyjemnością podzielimy się naszą wiedzą i wyjaśnimy wszelkie wątpliwości.https://planradar.com/pl/kontakt/
1.Newmark Polska, Occupier Insight. Rynek magazynowo-przemysłowy w I kw. 2022 r., 2022.
2. A. Wojciechowski, Infrastruktura w przechowywaniu towarów (cz. 1), „Logistyka” 6/2006, s. 48–52.